Przerwanie biegu zasiedzenia – najważniejsze kwestie.

Do przerwania biegu zasiedzenia dochodzi wskutek podjęcia czynności zaczepnej skierowanej przeciwko posiadaczowi samoistnemu, w którego władaniu jest nieruchomość.

Przerwanie biegu zasiedzenia – co przerywa?

Do przerwania biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o przerwaniu biegu przedawnienia. Każda podjęta czynność zmierzająca do przerwania biegu zasiedzenia powinna zmierzać do wyzucia posiadacza z posiadania samoistnego. Taki sposób ujmowania czynności przedsięwziętych w celu określonym w art. 123 §1 pkt. 1 KC ma doniosłe znaczenie w praktyce procesowej. Istnieją jednakże linie orzecznicze wskazujące pogląd odmienny wskazujące, iż: „Podkreśla się przy tym, że nie ma obecnie podstaw aksjologicznych, by w sytuacji, w której zderzają się interesy właściciela i posiadacza nieruchomości, wykładać przepisy o zasiedzeniu w sposób faworyzujący posiadacza przez konstruowanie dodatkowego, nie przewidzianego w przepisach, wymagania, by czynność właściciela przerywająca bieg terminu zasiedzenia zmierzała bezpośrednio do pozbawienia posiadacza posiadania rzeczy lub prawa[1].”

Kodeks Cywilny: Ar. 123 §1 pkt.1 w zw. z art. 175 „ bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia  [2]„

Jak przerwać bieg zasiedzenia?

Jak wskazuje bogate orzecznictwo sądowe, żeby przerwać bieg zasiedzenia nieruchomości należy podjąć działania zmierzające bezpośrednio do ochrony własności przez pozbawienie posiadacza posiadania samoistnego (pogląd dominujący).

Przykład: Wytoczenie powództwa o wydanie nieruchomości.

Przykład: Zawezwanie do próby ugodowej.

Przykład: Wniosek o rozgraniczenie nieruchomości (co do zasady).

Orzecznictwo: „Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 października 2013 r., LEX nr 1394228:”(..) przerwę zasiedzenia, w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art. 175 k.c., powoduje tylko takie działanie właściciela, które bezpośrednio zmierza do przerwania posiadania posiadacza – to znaczy jest akcją zaczepną wymierzoną przeciwko posiadaczowi i zmierza do pozbawienia go posiadania. Musi to być zatem powództwo lub wniosek skierowany przeciwko posiadaczowi, na rzecz którego biegnie zasiedzenie, zmierzający bezpośrednio do pozbawienia go posiadania rzeczy i odzyskania przez właściciela władztwa nad nią[3].”

Orzecznictwo: „(…)zawezwanie do próby ugodowej, dotyczące wykupu zabudowanej nieruchomości na podstawie art. 231 § 2 k.c., skierowane przeciwko jej posiadaczowi[4]” nie przerywa biegu zasiedzenia (przyp.autora).

Czy zmiana właściciela przerywa bieg przedawnienia?

Darowizna – przerywa bieg zasiedzenia?

Czynność prawna polegająca na przeniesieniu własności nieruchomości sama w sobie nie prowadzi do przerwania posiadania jeżeli nie jest połączona z przekazaniem posiadania. Aby doszło do przerwania biegu zasiedzenia wskutek dokonania darowizny konieczne jest przekazanie poza własnością także posiadania.

Sprzedaż nieruchomości – przerywa bieg zasiedzenia?

Sprzedaż nieruchomości jeżeli nie jest połączona z przekazaniem posiadania nie przerywa biegu zasiedzenia. Nie jest to czynność zmierzająca do pozbawienia posiadacza posiadania samoistnego i nie jest skierowana przeciwko posiadaczowi.

Zawezwanie do próby ugodowej – przerywa bieg zasiedzenia?

Zawezwanie do próby ugodowej posiadacza samoistnego przerywa bieg zasiedzenia. Zawezwanie do próby ugodowej jest skierowane przeciwko posiadaczowi samoistnemu i stanowi czynność zmierzającą bezpośrednio do ochrony prawa własności i odzyskania posiadania. W tym momencie warto rozważyć możliwość skorzystania z pomocy adwokata od zasiedzenia. 

Wpis do księgi wieczystej – przerywa bieg zasiedzenia?

Wpis do księgi wieczystej prawa własności jest czynnością techniczną, nie prowadzi do nabycia własności ani do nabycia posiadania. Wobec powyższego wpis do księgi wieczystej nie przerywa biegu zasiedzenia.

Umowa dzierżawy – przerywa bieg zasiedzenia?

Umowa dzierżawy może prowadzić do przerwania biegu zasiedzenia o ile zostanie zawarta z posiadaczem samoistnym nieruchomości. W takiej sytuacji posiadacz traci przymiot posiadacza samoistnego.

Samoistności posiadania nie niweczy fakt zawarcia umowy dzierżawy między osobą trzecia a właścicielem nieruchomości nie będącym w posiadaniu. Wówczas taka czynność prawna nie prowadzi do przerwania biegi zasiedzenia.

[1] https://sip.lex.pl/#/publication/419661141/walczynski-ignacy-przerwania-biegu-zasiedzenia-na-podstawie-art-123-1-pkt-1-k-c?keyword=przerwanie%20biegu%20zasiedzenia&cm=SREST (dostęp: 2021-07-21 09:52).

[2] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93), Link: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640160093/U/D19640093Lj.pdf dostęp dnia 10.05.2021r.

[3] https://sip.lex.pl/#/publication/419661141/walczynski-ignacy-przerwania-biegu-zasiedzenia-na-podstawie-art-123-1-pkt-1-k-c?keyword=przerwanie%20biegu%20zasiedzenia&cm=SREST%20(dost%C4%99p:%202021-07-21%2009:20)

[4] Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2020r. syg.akt. V CSK 118/20, dostęp z dnia 21.07.2021r. http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia3/V%20CSK%20118-20.pdf